باریت حفاری یک نوع ماده است که به عنوان یک عامل وزن دهنده در سیالات حفاری؛ به‌خصوص در حفاری چاه‌های نفت و گاز مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده از سنگ معدنی حاوی سولفات باریم به دست می‌آید. وزن بالا، نرم بودن، کاربرد ساده، خنثی بودن از لحاظ شیمیایی و قیمت مناسب از مشخصات باریت است که باعث شده به یک انتخاب مناسب در حوزه صنعت نفت و گاز تبدیل شود.

اهمیت باریت حفاری در صنعت

در صنعت حفاری، باریت یا همان سولفات باریم به عنوان یک عامل وزن‌دهنده به کار می‌رود. این ترکیب معمولاً از سنگ معدنی حاوی سولفات باریم به‌وجود می‌آید؛ سپس از یک منبع یا با ترکیب از چندین منبع مختلف تولید می‌شود. ممکن است این ترکیب، مواد دیگری به جز سولفات باریم هم داشته باشد، به همین دلیل رنگ آن از سفید تا قهوه‌ای قرمز متغیر است.

استفاده از باریت در حفاری باعث می‌شود که گل‌هایی که چگالی بالایی دارند و حاوی باریت هستند به سمت پایین ساقه مته پمپ شوند و از طریق مته خارج شده و به سطح بین ساقه مته و دیوار چاه بازگردند. این جریان سیال دو وظیفه اساسی را انجام می‌دهد:

       1- خنک کردن سر مته

       2-  جداسازی و حمل گل باریت

در «حفاری‌های عمیق برای استخراج نفت و گاز» یا در «مناطق با فشار گاز یا مایع بالا» نیاز به یک محصول سنگین برای کنترل فشار و جلوگیری از خروج مواد وجود دارد. در این حالت می‌توان پودر باریت را به محلول معمولی آب و گل رس اضافه کرد.

سایر کاربرد‌های باریت در حفاری

1.     افزایش چگالی سیالات حفاری: باریت به عنوان یک ماده وزن دهنده، افزوده می‌شود تا چگالی سیالات حفاری افزایش یابد و فشار درون چاه کنترل شود.

2.     کنترل فشار سازند‌های زیرزمینی: با استفاده از باریت در سیال حفاری، فشار سازند‌های زیرزمینی کنترل می‌شود.

3.     جذب اشعه رادیواکتیو: باریت حفاری در ساخت بلوک‌های سیمانی به دلیل وزن بالا و خاصیت جذب اشعه رادیواکتیو بسیار کاربرد دارد.

استفاده از باریت در حفاری نه تنها به بهبود عملکرد حفاری کمک می‌کند؛ بلکه در کنترل پارامتر‌های مختلف چاه نقش دارد.

نکته مهم که بعد از آنالیز باریت حفاری کشف شد

کانی باریت و پودر باریت در صنعت حفاری به شدت رایج شده است و در ترکیب گل حفاری به کار می‌رود؛ به همین علت چند نکته مهم را در این بخش برای شما آوردیم تا از هر گونه خطر احتمالی جلوگیری شود:

•        این ماده جزء مواد خطرناک مصنوعی است و باید با دقت استفاده شود.

•         باریت حاوی رگه‌های کوارتز است و احتمال دارد خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد.

•         برای کار با این ماده لازم است که توصیه‌ها و نکات ایمنی خاصی را رعایت کنید.

•        آیا فرایند به دست آمدن پودر باریت حفاری را دیدید! گرد و غباری که در زمان پودر کردن این ماده ایجاد می‌شود ممکن به ریه آسیب بزند. استنشاق طولانی مدت آن نیز خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش می‌دهد.

•        تماس مکرر با این ماده ممکن است منجر به آسیب‌های مزمن در پوست، چشم و سایر اعضاء شود.

سخن پایانی

باریت حفاری، یکی از مواد فراگیر در حوزه صنعت است. تقاضا این ماده هم به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فردی که دارد و هم به دلیل افزایش نیاز به نفت و گاز در جهان رو به افزایش است. ‌امیدواریم این مطلب دایره آگاهی شما را در زمینه باریت فرآوری شده و کاربرد‌های آن مانند حفاری چاه نفت بیشترکرده باشد.