بنتونیت یک ماده معدنی طبیعی است که بیشتر از سیلیکات‌های آلومینیوم آبدار تشکیل شده است. فرمول آن شبیه به “Al2H2O12Si4” است؛ به این معنی که در ترکیبات اصلی آن آلومینیوم، هیدروژن و سیلیس وجود دارد بنابراین کاتیون‌هایی مانند سدیم، کلسیم، آهن و منیزیم را جذب می‌کند. دو کاتیون متداول که جذب می‌شوند سدیم و کلسیم هستند که باعث می‌شود بنتونیت سدیم و کلسیم دو نوع بنتونیت غالب در این ماده باشند. اگرچه آن‌ها مشابه هستند اما خصوصیات متفاوتی هم دارند. با ما همراه باشید تا هر چه درباره پودر بنتونیت باید بدانید را در اختیارتان قرار دهیم.
بنتونیت بخشی از کلاس اسمکتیت رس‌ها است. اسمکتیت‌ها، کانی‌های رسی هستند که بزرگ‌ترین ابعاد آن‌ها تقریباً کم‌تر از ۲ میکرومتر است. اگرچه آن‌ها در مقادیر زیاد نادر هستند اما در بیشتر رسوبات سطح زمین وجود دارند. تشکیل رسوبات بزرگ اسمکتیت (یعنی بنتونیت) به شرایط زمین‌شناسی نسبتاً خاصی نیاز دارد.
بنتونیت ماده‌ای است که از تغییر مواد شیشه‌ای ساطع شده از آتشفشان‌ها (توف یا خاکستر) در طی دوره‌های زمانی زمین‌شناسی یا از دگرسانی سنگ‌های سیلیسی مانند گرانیت و بازالت به دست می‌آید. بنتونیت فقط در مجاورت آب تشکیل می‌شود.
بنتونیت بسته به ماهیت تشکیلش می‌تواند علاوه بر کانی مونت موریلونیت، کانی‌های جانبی مختلفی نیز داشته باشد. این کانی‌ها ممکن است شامل آتاپولژیت، کائولن، میکا و ایلیت و همچنین کانی‌هایی مانند کوارتز، فلدسپات، کلسیت و گچ شود. وجود این مواد معدنی ممکن است بر ارزش یک کانسار تأثیر بگذارد. مشخصات فیزیکی این ماده به شرح زیر است:
§ جذب آب توسط آن‌ها بالا است.
§ دارای خواص کلوئیدی قوی هستند.
§ ویسکوزیته آن بالا است.
§ در تماس با آب متورم می‌شوند.
§ پلاستیسیته آن بالا است.
از پودر بنتونیت در زمینه‌های زیر استفاده می‌شود:
1. بستر حیوانات خانگی
2. بنتونیت خوراکی دام
3. سیال حفاری
4. ریخته‌گری
5. گندله‌سازی سنگ آهن
6. درزگیر‌ها (مخازن و محل‌های دفن زباله)
7. مداد شمعی
8. پاکسازی زباله‌های سمی
9. دارو‌ها
10.قالب‌گیری ماسه بایندر
11.سیستم‌های تصفیه آب
12.عامل شفاف‌کننده سرکه، آب میوه و روغن
13.سیمان یا بتن
14.سرامیک
15.حشره کش‌ها
16.صابون‌ها
دو نوع بنتونیت شناخته شده داریم که در ادامه کاربرد و خواص فیزیکی آن‌ها را با هم بررسی می‌کنیم.
بنتونیت سدیم یک ماده معدنی است که از تماس مداوم آب با سنگ‌ها و خاکستر‌های آتشفشانی طی هزاران سال به وجود می‌آید. بنتونیت به دلیل ترکیبات خود، خاصیت جذب آب خاصی دارد؛ به همین علت نه تنها در مصارف صنعتی بلکه در مصارف خانگی هم از آن استفاده می‌کنند. به برخی از کاربرد‌های رایج بنتونیت سدیم عبارت‌اند از:
بنتونیت سدیم آب را جذب می‌کند و تا ۲۰ برابر اندازه اصلی‌اش، متورم می‌شود و یک ماده ژله‌ای مانند را ایجاد می‌کند. این ماده یک درزگیر طبیعی است. احتمال نشت آب با خاکی که درصد بالایی از رس طبیعی دارد بسیار کم است